Motivatie is de sleutel tot leren lezen
Wanneer je kind zijn of haar eerste stappen in lezen zet, is het verleidelijk om vooral te letten op fouten. Maar leren lezen gaat niet om perfectie — het draait om motivatie. Een kind dat plezier heeft in lezen, pakt vaker een boek, oefent langer en ontwikkelt sneller. In dit blog ontdek je waarom motivatie de sleutel is, welke rol ouders spelen en hoe je thuis het leesplezier kunt stimuleren.
Motivatie als motor voor leesontwikkeling
Motivatie bepaalt in hoge mate of een kind lezen ervaart als een verplichting of als iets leuks. Kinderen die intrinsiek gemotiveerd zijn — dus lezen omdat ze het interessant of leuk vinden — oefenen vaker en met meer aandacht. toont aan dat intrinsieke leesmotivatie een directe invloed heeft op zowel leesbegrip als woordenschatgroei.
Het tegenovergestelde gebeurt wanneer lezen alleen extrinsiek wordt aangestuurd (“je moet oefenen”). Dan voelt lezen als een taak, en neemt de motivatie snel af.
De rol van ouders en omgeving
Ook de thuissituatie speelt een cruciale rol. Ouders die een positieve leesomgeving creëren — bijvoorbeeld door boeken in huis te hebben, regelmatig samen te lezen en te praten over verhalen — versterken de motivatie van hun kind. Een recente onder Nederlandse basisschoolleerlingen bevestigt dat ouderlijke betrokkenheid een duidelijke impact heeft op leesmotivatie en prestaties.
Dat betekent niet dat ouders elke fout moeten corrigeren. Integendeel: door de nadruk te leggen op plezier en ontdekking groeit het vertrouwen vanzelf.
Kleine stappen bouwen vertrouwen
Kinderen leren lezen door een combinatie van bekende en nieuwe woorden. Bekende woorden zorgen voor vlotheid en geven een gevoel van beheersing. Nieuwe woorden vragen juist om extra aandacht en dagen kinderen uit.
Die balans tussen vertrouwen en uitdaging is essentieel. Kleine stappen en herkenbare successen bouwen zelfeffectiviteit op: het geloof van een kind in zijn eigen kunnen. Onderwijskundig laat zien dat een sterk gevoel van zelfeffectiviteit een voorspeller is van doorzettingsvermogen en succes bij lezen.
Met andere woorden: het moment dat je kind zegt “ik kan dit” is waardevoller dan een bladzijde foutloos lezen.
Hoe ouders motivatie kunnen stimuleren
Er zijn veel manieren waarop ouders thuis motivatie kunnen aanwakkeren:
- Lees samen: al is het maar tien minuten per dag.
- Laat kinderen kiezen: zelf een boek of verhaaltje uitzoeken vergroot betrokkenheid.
- Praat over verhalen: vraag wat er gebeurt of hoe een verhaal afloopt.
- Vier kleine stappen: een nieuw woord herkennen of een korte zin zelf lezen is een overwinning.
Deze kleine gewoontes maken lezen tot iets positiefs en vanzelfsprekends.
Moderne hulpmiddelen
Naast boeken kunnen digitale middelen helpen om motivatie vast te houden. Het sterke van een adaptieve aanpak is dat de teksten meebewegen met het niveau van het kind. Vertrouwde woorden keren vaker terug om zelfvertrouwen te vergroten, terwijl nieuwe woorden rustig worden geïntroduceerd. Zo blijft lezen uitdagend, zonder frustrerend te worden.
Dit principe ligt ook aan de basis van de LerenLezen app: korte verhalen en oefeningen die kinderen op het juiste moment de juiste balans bieden tussen herkenning en uitdaging. Het resultaat: leren lezen dat leuk blijft en meegroeit met elk kind.
Conclusie
Motivatie is de sleutel tot leren lezen. Het zorgt ervoor dat kinderen lezen ervaren als iets leuks, waardoor ze vaker oefenen en sneller vooruitgaan. Met steun van ouders, kleine stappen die vertrouwen geven en hulpmiddelen die meebewegen met hun ontwikkeling, wordt leren lezen niet alleen een vaardigheid — maar een avontuur.
Wil je meer tips ontvangen en als eerste op de hoogte zijn van de lancering van de LerenLezen app? Schrijf je in voor de nieuwsbrief en ontvang de eerste maand gratis bij de start in het najaar van 2025.