Als ouder weet je dat oefenen belangrijk is. Of het nu gaat om fietsen, rekenen of lezen: herhaling maakt vaardig. Toch hoor je soms dat kinderen lezen "saai" vinden, vooral als ze steeds dezelfde woorden of boekjes zien. Hoe vind je als ouder de balans tussen genoeg herhaling om te leren, en genoeg afwisseling om het leuk te houden? In dit artikel lees je waarom herhaling zo belangrijk is, waar het mis kan gaan en hoe je het speels houdt.
Waarom herhaling werkt
Wanneer kinderen dezelfde woorden vaker tegenkomen, bouwen ze automatisch herkenning op. Bekende woorden lezen ze steeds sneller en met meer vertrouwen. Dat proces heet automatisering, en het is een belangrijke stap in leren lezen.
laat zien dat herhaalde blootstelling aan woorden helpt om klanken, letters en betekenis te verbinden. Het brein hoeft minder moeite te doen bij herkenning, waardoor er meer ruimte komt om te begrijpen wat er wordt gelezen.
Kort gezegd: herhaling legt de basis voor vlotheid en begrip. Maar zoals bij alles geldt ook hier dat te veel van hetzelfde zijn effect kan verliezen.
Wanneer herhaling saai wordt
Als kinderen telkens dezelfde teksten lezen, verdwijnt de uitdaging. Het brein leert minder van voorspelbare patronen. Bovendien voelen kinderen zich sneller verveeld, wat motivatie ondermijnt.
Een kind dat zich verveelt, gaat minder geconcentreerd lezen of wil liever iets anders doen. Juist dan verdwijnt de kracht van herhaling.
Volgens blijft motivatie alleen hoog wanneer lezen een gevoel van groei of ontdekking oplevert. Herhaling werkt dus alleen goed als kinderen merken dat ze vooruitgaan of iets nieuws leren.
De juiste balans tussen herkenning en vernieuwing
De sleutel is variatie binnen herkenning. Ouders kunnen dit eenvoudig toepassen:
- Herhaal met betekenis. Lees een bekend verhaal, maar stel nieuwe vragen of bespreek andere details.
- Kies herhaling in thema. Als je kind gek is op dieren, kies meerdere verhalen binnen dat thema met nieuwe woorden.
- Laat je kind leiden. Soms wil een kind wekenlang hetzelfde boek. Dat is oké, zolang het uit eigen motivatie komt.
- Mix oud en nieuw. Begin met een bekend verhaal en eindig met een kort nieuw stukje. Zo voelt het vertrouwd én spannend.
Deze kleine aanpassingen zorgen dat herhaling niet eentonig wordt, maar juist vertrouwen en nieuwsgierigheid opbouwt.
Hoe ouders herhaling leuk kunnen maken
Herhaling hoeft niet saai te zijn. Met wat creativiteit wordt oefenen juist leuk:
- Maak er een spel van. Tel hoe vaak een woord voorkomt of laat je kind het woord roepen zodra het het ziet.
- Gebruik stemmetjes of rollen. Samen lezen met verschillende stemmen maakt herhaling grappig.
- Laat kinderen de "lezer" spelen. Wissel van rol en laat je kind jou voorlezen.
- Koppel herhaling aan succes. Benoem trots: “Kijk, dat woord lees je nu zó snel!”
Elke positieve ervaring versterkt het gevoel van kunnen en moedigt aan om verder te lezen.
Digitale hulpmiddelen die meebewegen
Digitale middelen kunnen herhaling op een slimme manier inzetten. Een goed ontworpen leeshulpmiddel biedt bekende woorden vaker aan, maar voegt ook geleidelijk nieuwe woorden toe. Zo blijft lezen uitdagend zonder frustrerend te worden.
In de LerenLezen app is dit principe ingebouwd. Bekende woorden keren terug om zelfvertrouwen te versterken, terwijl nieuwe woorden stap voor stap verschijnen. Het resultaat is dat kinderen automatisch oefenen zonder dat het voelt als herhaling, en dat leren lezen leuk blijft.
Conclusie
Herhaling is onmisbaar bij leren lezen, maar alleen effectief als het kind gemotiveerd blijft. De kunst zit in afwisseling, betekenis en plezier. Door herhaling speels te maken en te combineren met kleine successen groeit niet alleen de leesvaardigheid, maar ook het zelfvertrouwen.
Wil je meer tips ontvangen en als eerste op de hoogte zijn van de lancering van de LerenLezen app? Schrijf je in voor de nieuwsbrief en ontvang de eerste maand gratis bij de start in het najaar van 2025.